-
MACİT SOYDAN
Tarih: 28-03-2024 20:24:00
Güncelleme: 28-03-2024 20:24:00
"YAPAY ZEKA"
Öncelikle başlığımızın konusu olan ve uzun bir süredir bilen ya da bilmeyen herkesin ilgi konusu haline gelen "Yapay Zeka"nın kısaca ne olduğunu belirteyim.
Yapay zekâ ya da kısaca YZ, (İngilizce: Artificial intelligence ya da kısaca AI), insanlar da dahil olmak üzere hayvanlar tarafından, doğal zekânın aksine makineler tarafından görüntülenen bir zeka çeşidi olarak adlandırılıyor.
İlk ve ikinci kategoriler arasındaki ayrım genellikle seçilen kısaltmayla ortaya çıkıyor. Güçlü yapay zeka genellikle Yapay genel zekâ (İngilizce: Artificial General Intelligence kelimelerinin kısaltılmışı olarak: AGI) olarak etiketlenirken, doğal zekayı taklit etme girişimleri yapay biyolojik zeka (İngilizce: Artificial Biological Intelligence: ABI) olarak kaydediliyor.
Detaylarını merak edenler internet'ten bulabilir zaten. Yukarıda da ifade ettiğim üzere şimdi yeni moda "Yapay Zeka".
Peki eğlenmeye çalışırken, başınıza neler gelebileceğini biliyor musunuz ?
ABD ABD Hazine Bakanlığı Finans Sektöründe Yapay Zekaya Özel Siber Güvenlik Riskleri'nin Yönetimi'ne İlişkin bir rapor yayınladı.
Tamamını yani meraklıları için orijinalini ABD Hazine Bakanlığı yani "U.S. Department of the Treasury. Managing Artificial Intelligence-Specific. Cybersecurity Risks in the Financial Services Sector" sitesinden okuyabilirsiniz.
Gelelim raporun içeriğine;
Rapor, Yapay Zekanın Güvenli, Güvenli ve Güvenilir Geliştirilmesi ve Kullanımına ilişkin 14110 sayılı ABD Başkanlığı Kararnamesi doğrultusunda yazılmış. Raporun geliştirilmesine Hazine Bakanlığı Siber Güvenlik ve Kritik Altyapı Koruma Ofisi (OCCIP) öncülük ediyor. OCCIP, Hazine Bakanlığı'nın finansal hizmetler sektörüne yönelik Sektör Risk Yönetimi Ajansı sorumluluklarını yerine getiren bir kurum.
Konuyla ilgili olarak Yurtiçi Finans Müsteşarı Nellie Liang, şöyle kısa bir açıklamada bulunmuş ;
"Yapay zeka, finansal hizmetler sektöründe siber güvenliği ve dolandırıcılığı yeniden tanımlıyor ve Biden Yönetimi, operasyonel esneklik ve finansal istikrara yönelik tehditlere karşı koruma sağlarken gelişen teknolojileri kullanmak için finansal kurumlarla birlikte çalışmaya kararlıdır"
Hazine'nin yapay zeka raporu, güvenli bulut benimsemeye yönelik başarılı kamu-özel sektör ortaklığımıza dayanıyor ve finansal kurumların iş kollarını nasıl güvenli bir şekilde planlayabilecekleri ve hızla gelişen yapay zeka kaynaklı dolandırıcılığı nasıl önleyebilecekleri konusunda net bir vizyon ortaya koyuyor.
Raporda Hazine, yapay zekanın finansal hizmetler sektörünün güvenliği ve dayanıklılığı için sunduğu önemli fırsatları ve zorlukları tespit ediyor. Raporda, yapay zeka ile ilgili operasyonel risk, siber güvenlik ve dolandırıcılık sorunlarının acil çözümüne yönelik bir dizi sonraki adım özetleniyor:
***Büyüyen yetenek açığını ele almak. Şirket içi yapay zeka sistemleri söz konusu olduğunda büyük ve küçük finansal kurumlar arasında giderek büyüyen bir uçurum var. Büyük kurumlar kendi yapay zeka sistemlerini geliştirirken daha küçük kurumlar, büyük modelleri eğitmek için gerekli dahili veri kaynaklarına sahip olmadıkları için bunu yapamayabilirler. Ek olarak, hâlihazırda buluta geçiş yapmış olan finansal kurumlar, yapay zeka sistemlerinden güvenli ve emniyetli bir şekilde yararlanma konusunda avantaja sahip olabilir.
***Dolandırıcılık verileri arasındaki uçurumun daraltılması. Daha fazla firma yapay zekayı kullanmaya başladıkça, finansal kuruluşların eğitim modelleri için kullanabileceği verilerde bir boşluk ortaya çıkıyor. Firmalar arasında veri paylaşımının yetersiz olduğu dolandırıcılığın önlenmesi alanında bu fark oldukça belirgindir. Finansal kuruluşlar bu modelleri geliştirmek için kendi iç verileriyle çalışırken, büyük kuruluşlar çok daha fazla geçmiş veriye sahip oldukları için önemli bir avantaja sahip oluyorlar. Küçük kurumlar genellikle kendi dolandırıcılıkla mücadele yapay zeka modellerini oluşturmak için yeterli dahili veri ve uzmanlığa sahip değildir.
***Düzenleyici koordinasyon. Finansal kurumlar ve düzenleyiciler, hızla değişen yapay zeka ortamında gözetim endişelerini birlikte en iyi şekilde nasıl çözebilecekleri konusunda işbirliği yapıyor. Ancak eyalet, federal düzeylerde ve uluslararası düzeydeki farklı finans sektörü düzenleyicileri yapay zekaya yönelik düzenlemeleri değerlendirdiğinden, düzenleyici parçalanma konusunda endişeler var.
***NIST Yapay Zeka Risk Yönetimi Çerçevesinin Genişletilmesi. Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST) Yapay Zeka Risk Yönetimi Çerçevesi, finansal hizmetler sektörüyle ilgili yapay zeka yönetişimi ve risk yönetimi hakkında daha uygulanabilir içerik içerecek şekilde genişletilebilir ve uyarlanabilir.
***Veri tedarik zinciri haritalaması ve "beslenme etiketleri" için en iyi uygulamalar. Üretken yapay zekadaki hızlı gelişmeler, modellerin doğru ve güvenilir veriler kullandığından ve gizlilik ile güvenliğin dikkate alındığından emin olmak için veri tedarik zincirlerini dikkatle izlemenin önemini ortaya çıkardı. Ayrıca finansal kurumların verilerinin nerede olduğunu ve nasıl kullanıldığını bilmesi gerekiyor. Finans sektörü, veri tedarik zinciri haritalamasına yönelik en iyi uygulamaların geliştirilmesinden faydalanacaktır.
Ek olarak sektör, satıcı tarafından sağlanan yapay zeka sistemleri ve veri sağlayıcılar için gıda "beslenme etiketi"ne benzer standartlaştırılmış bir tanımdan faydalanacaktır. Bu "beslenme etiketleri", modeli eğitmek için hangi verilerin kullanıldığını, verilerin nereden geldiğini ve modele gönderilen verilerin nasıl kullanıldığını açıkça belirtecektir.
***Kara kutu yapay zeka çözümleri için açıklanabilirlik. Gelişmiş makine öğrenimi modellerinin, özellikle üretken yapay zekanın açıklanabilirliği, birçok finansal kurum için zorluk olmaya devam ediyor. Sektör, modelleri eğitmek için kullanılan veriler ve çıktılar ile bu modellerin sağlam test ve denetimi dikkate alınarak, üretken yapay zeka gibi kara kutu sistemlerine yönelik açıklanabilirlik çözümlerine yönelik ek araştırma ve geliştirmelerden faydalanacaktır. Bu çözümlerin yokluğunda finans sektörü, açıklanabilirliği olmayan üretken yapay zeka sistemlerinin kullanımına yönelik en iyi uygulamaları benimsemelidir.
***Beşeri sermayedeki boşluklar. Yapay zeka gelişiminin hızlı temposu, hem yapay zeka modelleri oluşturma ve sürdürme konusunda yetenekli olanlar hem de yapay zeka kullanıcıları için önemli bir yapay zeka iş gücü yetenek açığını ortaya çıkardı. Daha az vasıflı uygulayıcılar için yapay zeka sistemlerinin güvenli bir şekilde nasıl kullanılacağına dair bir dizi en iyi uygulama, bu yetenek açığının yönetilmesine yardımcı olacaktır.
Ayrıca, hukuk ve uyumluluk alanları gibi alanlarda yapay zeka risklerini yöneten ekiplerde teknik yeterlilik açığı bulunmaktadır. Bilgi teknolojisi dışındaki çalışanlara yönelik role özgü yapay zeka eğitimi, bu kritik ekiplerin eğitilmesine yardımcı olabilir.
***Ortak bir yapay zeka sözlüğüne ihtiyaç var. “Yapay zekanın” ne olduğunun tanımlanmasında sektör genelinde bir tutarlılık eksikliği mevcut. Finansal kurumlar, düzenleyiciler ve tüketiciler, yapay zekaya özgü ortak bir sözlükten büyük ölçüde faydalanacaktır.
***Dijital kimlik çözümlerini çözme. Sağlam dijital kimlik çözümleri, finansal kuruluşların dolandırıcılıkla mücadele etmesine ve siber güvenliği güçlendirmesine yardımcı olabilir. Ancak bu çözümler teknoloji, yönetim ve güvenlik açısından farklılık gösterir ve farklı düzeylerde güvence sunar. Yeni ortaya çıkan bir dizi uluslararası, endüstriyel ve ulusal dijital kimlik teknik standartları geliştirilme aşamasındadır.
***Uluslararası koordinasyon. Finansal hizmetlerde yapay zekanın düzenlenmesine yönelik ileriye yönelik yol, uluslararası düzeyde açık bir soru olmaya devam ediyor. Hazine, finansal hizmetlerde yapay zekanın riskleri ve faydaları konusunda yabancı mevkidaşlarla iletişim kurmaya devam edecek.
Hazine Müsteşarlığı'nın bu rapora yönelik araştırması kapsamında Hazine Müsteşarlığı, finansal hizmetler sektörü ve teknolojiyle ilgili 42 şirketle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirmiş.
Küresel sistemik öneme sahip finans kuruluşlarından yerel bankalara ve kredi birliklerine kadar her büyüklükteki finans firması, yapay zekanın kendi organizasyonlarında nasıl kullanıldığına dair girdi sağlamış.
Ek paydaşlar arasında büyük teknoloji şirketleri ve veri sağlayıcılar, finans sektörü ticari birlikleri, siber güvenlik ve dolandırıcılıkla mücadele hizmet sağlayıcıları ve düzenleyici kurumlar yer aldı. Hazine'nin raporu, siber güvenlik ve dolandırıcılığın önlenmesine yönelik mevcut yapay zeka kullanım senaryolarının yanı sıra yapay zeka kullanımı ve benimsenmesine yönelik en iyi uygulamalar ve önerilere kapsamlı bir genel bakış sunuyor.
Rapor herhangi bir gereklilik getirmiyor ve finans sektöründe yapay zekanın kullanımını onaylamıyor veya caydırmıyor.
Raporda işarete edildiği üzere, önümüzdeki aylarda Hazine, finans sektöründe yapay zekayı çevreleyen zorlukları ele almak için özel sektör, diğer federal kurumlar, federal ve eyalet finans sektörü düzenleyicileri ve uluslararası ortaklarla temel girişimler üzerinde çalışacak.
Bu rapor operasyonel risk, siber güvenlik ve dolandırıcılık konularına odaklanırken Hazine, yapay zekanın tüketiciler ve dışlanmış topluluklar üzerindeki etkisi de dahil olmak üzere yapay zeka ile ilgili bir dizi konuyu incelemeye devam edecek.
Bilgilerinize sunulur... :))
Nota ve Tınıyla...
macit.soydan@gmail.com
YAZARIN DİĞER YAZILARI
FACEBOOK YORUM