MACİT SOYDAN

Gırgır Giren Eve Girmez Deve - 3
Ve efsane bayilerin raflarında yer aldı. 
Akbaba sonrası uzun süre sessizliğe bürünen Türk mizahı 1972 yılında adeta ülkede bir şahlanış başlattı. Gazete bayilerinde yok satmaya başlayan bir dergini ayak sesleriydi bu. 
"GIRGIR"
Büyük usta Oğuz Aral'ın yayınlamaya başladığı bu dergi resmen yepyeni bir ekol başlattı. Kısa sürede yüksek tirajlara ulaşan derginin en önemli özelliği adeta bir mizah okulu görevi görmesi, ve bugün hala günümüzde çıkan birçok mizah dergisinin çizer ve yazar ekibinin bu dergiden yetişmiş olmasıydı. 
Leman (1991), Uykusuz (2007), Penguen (2002), Hıbır (1989), Limon (1985), Çarşaf (1976), Pişmiş Kelle (1990) gibi dergilerin "Gırgır"dan türemiş olduğu rahatlıkla söylenebilir. 
1972 yılında yayına başlayan ve çoğu kişinin “efsane” olarak nitelediği Gırgır dergisi, Türkiye’nin en çok satmış kült mizah dergisi oldu. Yıllarca gerek değindiği konular gerekse kapaklarıyla sürekli gündemde kalmayı başardı. Her kuşak kendinde ondan birşeyler buldu. Kismeye yaranmaya çalışmadı, gerektiğinde en sert muhalefeti yaptı. 
Filmi biraz öne saralım isterseniz... 
İlk önce Gün gazetesinin iç sayfalarından birinde Oğuz Aral tarafından hazırlanan dörtte bir sayfa boyutunda bir köşe olarak yayına başladı. Daha sonra okuyucunun ilgisi ve talebinin artmasıyla önce yarım sayfa, sonra tam sayfa, en son da gazete içinde arkalı önlü yaprak halinde ilave olarak verilmeye başladı.
Gazetenin içinde arkalı önlü yaprak halinde iki sayfa çıkmaya başlayan Gırgır’a talebin artmasıyla dergi haline geldi. Bu hızlı büyümenin sonunda Haldun Simavi’nin isteğiyle, bağımsız bir dergi oldu. Özellikle 70’lerin ortasına doğru toplumda siyasi çatışmaların artması Gırgır’a da yansıdı.
Yayına başladığı ilk yılın sonunda dergi 45 bin satıyordu. 1978'lerde 280 binlere ulaşan Gırgır, 1981-1983 döneminde 500 bini bulan satışıyla mizah tarihimizin rekor satışına ulaştı. Hatta o dönemde Rus Krokodil ve Amerikan Mad'den sonra dünyanın en çok satan üçüncü dergisi olduğu belirtildi.  
Gırgır'ın politik ve muhalif tavrı adına en önemli olay 1981 yılında gerçekleşti. Gırgır Dergisi, o dönem 'Türkiyem' şarkısıyla çıkan Müşerref Akay'ın Türk bayrağından bir kıyafetle söylediği bir kapak karikatürü yüzünden Temmuz 1981'de (Sayı:467) sıkıyönetim yasası gereği, 1 aylığına (yani 4 sayı olarak) kapatıldı.
Gırgır, 1 ay sonra yeniden çıkmaya başladığında bir süre temkinli adımlar atmak zorunda kaldı. Dergide artık Özal'lı karikatürler görülüyordu. Ülkedeki sosyal sorunlar, örneğin: 5 milyon işsiz oluşu gibi konular kapak oluyordu.
Devam edecek...
Işık ve Sevgiyle... 
macit.soydan@gmail.com